عبدالنبی شرفی
جامعه پویا، جامعهای است که در آن پویایی، نوآوری و مشارکت اجتماعی بهمثابه عناصر بنیادین، بستر حرکت بهسوی توسعه پایدار را فراهم میکنند. در چنین جامعهای، شهروندان نه صرفاً مصرفکنندگان خدمات عمومی، بلکه کنشگرانی مؤثر در مسیر تصمیمسازی و سیاستگذاری هستند. در جزیره کیش، با وجود همه چالشها و فراز و نشیبها، نشانههایی از چنین جامعهای را میتوان مشاهده کرد.
فضای اجتماعی کیش؛ از همبستگی تا مشارکت مدنی
جزیره کیش با پیشینهای از مشارکت فعال ساکنانش، نمونهای از جامعهای است که توانسته در بحرانها، از خود انعطاف، صبوری و همبستگی نشان دهد. کیشوندان، نهتنها در مقاطع حساس اجتماعی و اقتصادی، بلکه در فرآیندهای مطالبهگری و نقد سیاستهای نهادهای رسمی نیز حضوری پررنگ داشتهاند. این امر، گویای بلوغ اجتماعی و سطح بالای آگاهی مدنی در میان ساکنان این جزیره است.
حکمرانی مطلوب و نقش مردممحوری
حکمرانی مطلوب، به معنای توزیع متوازن قدرت، پاسخگویی، شفافیت و مشارکت شهروندان در فرآیند تصمیمسازی است. در سطح محلی، بهویژه در جزیرهای با ویژگیهای خاص جغرافیایی و اقتصادی همچون کیش، تحقق حکمرانی مطلوب نیازمند همافزایی میان بخش دولتی، بخش خصوصی و جامعه مدنی است. این جزیره باید الگویی از تمرکززدایی هوشمندانه، مدیریت مشارکتی، و برنامهریزی متکی بر ظرفیتهای درونزا باشد.
بخش خصوصی، محرک توسعه در کیش
یکی از ویژگیهای ممتاز کیش در دهههای اخیر، حضور و نقشآفرینی مؤثر بخش خصوصی در مسیر توسعه بوده است. ساختار اقتصادی کیش، بهگونهای شکل گرفته که بخش خصوصی نهتنها در حوزه سرمایهگذاری، بلکه در طراحی فضاهای عمومی، ایجاد زیرساختها و حتی در حوزههای فرهنگی و اجتماعی نقش فعالی ایفا کرده است. این روحیه سازندگی که در گذشته، نقطه قوت توسعه کیش بود، باید بار دیگر احیا و تقویت شود، بهویژه در شرایطی که کشور با محدودیتهای اقتصادی و مدیریتی مواجه است.
مطالبهگری؛ نیروی محرکه تغییرات مثبت
کیش، نیازمند تقویت فرهنگ مطالبهگری آگاهانه و مسئولانه است. شهروندانی که بدانند سرنوشت جزیره، در گرو مشارکت و پافشاری آنها بر خواستههای منطقی و اصولی است، میتوانند ضامن پویایی فضای اجتماعی و تحقق حکمرانی مطلوب باشند. مطالبهگری سازنده، نه تقابل با حاکمیت بلکه ابزاری برای اصلاح، بهبود و کارآمدسازی ساختارهای مدیریتی است.
کیش امروز، محصول مشارکت، تلاش و صبوری کیشوندان در دورههای گوناگون است. درحالیکه دولتها و مدیران تغییر میکنند، این مردم هستند که بار توسعه و تداوم آن را بر دوش دارند. اگر بخواهیم کیشی بهتر برای نسلهای آینده بسازیم، باید بر مردممحوری، توانمندسازی جامعه مدنی، حمایت از بخش خصوصی، و ایجاد سازوکارهای شفاف و پاسخگو در حکمرانی محلی تمرکز کنیم. آینده کیش، در گرو همین انتخابهای امروز ماست.
کارشناس امور اجتماعی
